ШЫҰ шеңберіндегі мәдени дипломатия: құқықтық негіздері, іске асыру тетіктері мен мәселелері

Аңдатпа

Мәдени дипломатия көптеген мемлекеттердің, соның ішінде ШЫҰ-ға мүше мемлекеттердің сыртқы саясатының негізгі құралдарының бірі болып табылады. Оның негізгі мақсаты – достық қарым-қатынасты нығайту, елдер арасындағы мәдени алмасу мен ынтымақтастықты арттыру. Жұмыста ШЫҰ-дағы мәдени дипломатияның негіздерін анықтайтын құқықтық құжаттар талданады, сондай-ақ оны жүзеге асыру тетіктері, оның ішінде ұйымдастырушылық шаралар, іс-шаралар мен бағдарламалар зерттеледі. ШЫҰ-ға мүше мемлекеттер арасындағы ынтымақтастықты дамытудағы мәдени дипломатияның рөліне ерекше назар аударылады. Ол мәдени байланыстарды нығайтуға көмектеседі, туризм мен бизнестің дамуына ықпал етеді, халықтар арасындағы өзара түсіністік пен сенімді жақсартады. Мақала авторлары мәдени дипломатияны жүзеге асырудағы бар мәселелер мен кемшіліктерге назар аударады, егер олар барынша қолданылса, үдерістің тұрақты дамуына кедергі келтіреді және ШЫҰ елдерінің сыртқы саясаты үшін ШЫҰ кеңістігінде сезілетін нәтижелерге әкеледі. Маңызды мәселелердің қатарында: ШЫҰ аясында мәдени дипломатияны ұйымдастырудың құқықтық базасының жеткіліксіздігі, «мәдени дипломатия» ұғымының өзіне құқықтық түсініктеменің жоқтығы, үдерістің ерекше дамыған ШЫҰ елдеріне шоғырлануы,  сондай-ақ   ұйым ішінде мәдени дипломатияны жүзеге асырудың біртұтас стратегиясы немесе жоспары жоқтығы, әлемдік саясат тенденцияларының ықпалы. Одан әрі мақалада мәдени дипломатия арқылы елдер арасындағы өзара іс-қимыл деңгейін арттырудың болашақ шешімдері көрсетілген. Олар мәдени дипломатияны жүзеге асыруда орын алған кемшіліктерді жоюға бағытталған. Мәдени дипломатияны дамыту перспективаларының қатарында мәдени дипломатияға мәселелердің одан да кең ауқымын қамтуға мүмкіндік беретін құқықтық базаны кеңейту керек деп айтылған. Авторлар ШЫҰ кеңістігінде мәдени ынтымақтастық бағыттарын одан әрі кеңейту қажет деп санайды. ШЫҰ елдерінің мәдени, рухани және білім беру әлеуетін мемлекетаралық қарым-қатынастар аясында пайдалану олардың сыртқы саяси міндетіне айналуы тиіс.