Жошы және Жошы ұлысының хандары туралы мәліметтердің түркі тіліндегі Таварихи Гузидай Нусрат-намеден аудармасы


Қаралымдар: 90 / PDF жүктеулері: 33

Авторлар

  • Жумабаева A.A.
  • Сабитов Ж.М.

Кілт сөздер:

Жошылар, Тарих, Қазақстан тарихы, Жошы, Ұлыс Жошы, Алтын Орда, Таварихи Гузидайи Нусрат-наме.

Аңдатпа

Бұл мақалада ғылыми айналымға ортағасырлық түркі тілдес Таварихи Гузидай
Нусрат-намеден үзінділер енгізілген. Бұл үзінділер Шыңғыс ханның ұлы Жошының өмірбаянына,
сондай-ақ Жошының әртүрлі ұрпақтарының өмірбаянына, шежіресіне қатысты. Мақалада
Бату, Берк, Меңгу-Тимур, Туда-Меңгу, Тула-Бұқ, Тоқта, Ноғайлар туралы мәліметтер берілген.
Бұл мақаланың зерттеу нысаны 16 ғасырдағы Таварихи Гузидай Нусрат-наменің ортағасырлық
дереккөзінен 13-14 ғасырлардағы Ұлыс Жошының тарихына қатысты үзінділер болып табылады.
Бұл дереккөздің екі данасы бар (Санкт-Петербург және Лондон). Жочидтар тарихының жекелеген
аспектілеріне қатысты «Таварихи Гузидай Нусрат-наменің» Санкт-Петербургтік көшірмесі 1969
жылы «Қазақ хандықтарының тарихы материалдарының» бір бөлігі ретінде ғылыми айналымға
енгізілді. Лондондық көшірме ол кезде кеңес зерттеушілеріне қол жетімді болмады, сондықтан ол
қолжазбаның сыни мәтінін жазуда белсенді пайдаланылмады. Одан кейін 2010 жылдары Таварихи
Гузидай Нусрат-намеден Шағатай, Шибан, Әбілқайыр хан және 13-15 ғасырлардағы басқа да саяси
қайраткерлерге арналған жеке үзінділер жарық көрді. Бұл мақалада Ұлыс Жошы тарихына қатысты
Таварихи Гузидай Нусрат-намеден бұрын пайдаланылмаған үзінділерді ғылыми айналымға
енгіземіз.

Жүктеулер

Жарияланды

01.12.2023

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

A.A. Ж., & Ж.М. , С. (2023). Жошы және Жошы ұлысының хандары туралы мәліметтердің түркі тіліндегі Таварихи Гузидай Нусрат-намеден аудармасы. Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің хабаршысы. Саяси ғылымдар. Аймақтану. Шығыстану. Түркітану сериясы, 145(4), 197–206. Retrieved from https://bulpolit.enu.kz/index.php/main/article/view/242