Тәуелсіз Қазақстаннын алғашқы он жылдықтардағы қалыптасу ерекшеліктері

Аңдатпа

Қазақстан – әлеуметтік бағдарланған мемлекет, оның стратегиялық даму бағытының айқын векторлары болды – алдымен 50, одан кейін әлемнің дамыған 30 елінің қатарына кіру. Мақаланың мақса-ты – еліміздің осы бағытта дамуы ТМД елдері арасында экономикалық, саяси және әлеуметтік салаларда белгілі бір елеулі нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік бергенін көрсету. Сонымен қатар, шешілмеген немесе кейінге қалдырылған мәселелер түріндегі келеңсіз нәрселердің жинақталуы әлеуметтік кон-фронтацияны күрт өсуіне әкелді. Мақала Қазақстанның қалыптасуын түсіну үшін ғана емес, сонымен қатар басқа дамушы елдерде болып жатқан әлеуметтік-экономикалық процестерді түсіну үшін де өзек-ті; олардың барлығының ортақ және ерекше қасиеттері бар. Әдістеме салыстырмалы, синергетикалық, жүйелік-құрылымдық және статистикалық әдістерге негізделген. Мақалада талдау негізінде Қазақстан Республикасының әртүрлі салалардағы нақты жетістіктері салыстырмалы сандық талдау арқылы көр-сетілген. Бұл мақалада нақты статикалық деректерді пайдалану негізінде әлеуметтік саланың даму дина-микасы көрсетілген. Бұл жетістіктер басқа дамушы елдердің жағдайында айтарлықтай болды, бірақ олар  ашық қазақстандық қоғамның тұрақты дамуы үшін жеткіліксіз болып шықты. Әуелі экономикаға, содан кейін ғана басқа салаларға баса назар аудара отырып, ел дамуының стратегиялық бағыты еліміздің қа-лыптасуының алғашқы жылдарында маңызды әрі жемісті болды деген қорытынды жасалады. Қазақстан дамудың жаңа кезеңіне өтуде, бұл екпіндердің өзгеруде, жаңа басымдықтар пайда болуда. Жинақталған экономикалық және әлеуметтік мәселелерді шешудің уақыты келді, әсіресе саяси салада. Қолданыстағы қуатты мемлекеттік билік өзінің шешуші әрекеттерімен елдің әлеуметтік-экономикалық жағдайын жақ-сарту үдерісін айтарлықтай жеделдетеді. Бұл жерде серпіліс болуы мүмкін. Мақаланың маңыздылығы Қазақстаннын әлемнің дамушы елдері арасындағы орнын түсіну үшін және еліміздің жетістіктерін сыни тұрғыдан бағалауда негізгі тұжырымдарды қолдану мүмкіндігімен айқындалады.